Septuagint / Septuaginta / LXX
Toen het Grieks in het Oost-Romeinse Rijk de voertaal werd, maakten de Joden rond 200 voor Christus een Griekse vertaling van de Hebreeuwse Bijbel. Deze vertaling, waaraan zeventig rabbijnen zouden hebben gewerkt, kreeg uiteindelijk de Latijnse naam Septuagint. (Het is een afkorting van ‘interpretatio septuaginta interpretum virorum’ – ‘de vertaling van de 70 vertalers’). De Septuagint, soms weergegeven met Romeinse cijfers LXX (=70) wordt in het Nieuwe Testament vaak geciteerd omdat dit ook in het Grieks is geschreven.
De Septuagint is soms verklarend (een parafrase) en daardoor niet altijd een letterlijke vertaling van het Hebreeuws. Zo staat aan het eind van Jesaja 28:16 “wie gelooft, die zal niet haasten”. De Septuagint geeft dit als volgt weer: “Wie in (op) Hem gelooft, zal niet beschaamd worden”.
Petrus citeert deze tekst in 1 Petrus 2:6 niet uit het Hebreeuws, maar uit de Joodse Septuagint.
Wanneer gevangen werden vrijgelaten uit de donkere kerkers, was het alsof hun ogen werden geopend. De LXX voegt dit toe aan Jesaja 61:1. Lukas citeert (in hoofdstuk 4:18) letterlijk de Septuagint. Zo zijn er tal van voorbeelden.
De Septuagint is de Bijbelvertalers tot hulp geweest bij het vertalen van Hebreeuwse woorden waarvan de betekenis niet helemaal duidelijk of zelfs onbekend was. De volgorde van de Bijbelboeken in de christelijke Bijbeluitgaven is overgenomen uit de Septuagint. Deze wijkt af van de Hebreeuwse indeling van de Bijbel.
In de christelijke uitgaven van de Septuagint zijn ook nog een aantal boeken opgenomen die oorspronkelijk niet in het Hebreeuws zijn geschreven en die geen deel uitmaakten van de Hebreeuwse Bijbel. Dit zijn boeken zoals: Makkabeeën, Tobith, Judith en de wijsheid van Jezus Sirach. Omdat zij tot een andere serie boeken (canon) behoren, worden deze boeken meestal deuterocanonieke boeken genoemd.
Bij Joden wordt de naam Septuagint slechts gebruikt voor de Griekse vertaling van de Tora, de eerste vijf boeken van de Bijbel.
De tekst van de Septuagint is beschikbaar in het Grieks, het Engels en in een onlangs verschenen nieuwe Engelse vertaling. (Helaas bestaat er nog geen online Nederlandse vertaling van de LXX.)