Gebruik Strongnummers

Verdieping met behulp van de Bijbelconcordantie van Strong

Door Hein en Elize Middelhoven

De Bijbel is oorspronkelijk in het Hebreeuws¹ (OT) en Grieks (NT) geschreven. Om een juiste interpretatie van een Bijbeltekst te geven, is het belangrijk om de tekst in de oorspronkelijke Hebreeuwse of Griekse grondtekst te bestuderen. Maar hoe doe je dat, wanneer je geen Hebreeuws of Grieks beheerst? Gelukkig zijn er tegenwoordig voldoende hulpmiddelen beschikbaar om je te helpen bij het bestuderen van de Hebreeuwse of Griekse tekst achter de Nederlandse (of Engelse) vertaling. Een daarvan is de Bijbelconcordantie van Strong (Strong’s Exhaustive Concordance of the Bible).

De Bijbelconcordantie van Strong is na circa 35 jaar lang werken door de Amerikaan dr. James Strong (1822-1894) geschreven. Hij was professor in exegetische theologie aan het Drew Theological Seminary te New Jersey (VS). Met behulp van meer dan honderd collega’s publiceerde hij in 1890 ‘Strong’s Exhaustive Concordance of the Bible’ (De Grondige Bijbelconcordantie van Strong). Zij hebben elk verschillend woord in de Bijbel voorzien van een verschillend nummer. Per nummer, per woord dus, is vervolgens opgeschreven welk Hebreeuws (OT) of Grieks woord (NT) er in de grondtekst staat. Dit nummer wordt een Strongnummer genoemd.
Met behulp van deze Strongnummers kunnen we een woordstudie doen om de betekenis van het originele woord in de grondtekst van de Bijbel op te zoeken. Je zult daarbij ontdekken dat de betekenis van het woord in de grondtekst vaak uitgebreider is dan we in één woord kunnen weergeven in de Nederlandse taal. Doordat er een keuze gemaakt moet worden voor één vertaling, kan een groot deel van de betekenis in de vertaling worden gemist of zelfs aanleiding geven voor een verkeerde uitleg van de tekst. Het is dus van belang om Bijbelteksten te bestuderen in de originele grondtekst. Met behulp van de Strongnummers is dat mogelijk en hoef je hiervoor dus niet de Hebreeuwse of Griekse taal te beheersen.

De Bijbelconcordantie van Strong in boekvorm of digitaal

Naast de boekversie zijn er tegenwoordig goede Bijbelprogramma’s met Strong-nummers voor op de computer. Beiden hebben voor- en nadelen. Daar waar de boekversie elk Bijbelwoord of Strong-nummer uitgebreider uitlegt dan de computerversie, is de computerversie weer eenvoudiger (sneller) in het gebruik. De boekversie is echter in het Engels, wat beheersing van de Engelse taal noodzakelijk maakt; de computerversie bestaat zowel in het Nederlands als het Engels. In de verdere uitleg gaan we uit van het gebruik een Nederlandse computerversie zoals bij de Online Bijbel, maar uiteraard is de werkwijze in het Engels, of bij een papieren versie, vergelijkbaar.

Gebruik van Strong nummers

Hoe kun je nu gebruik maken van Strong-nummers bij je Bijbelstudie? Er zijn verschillende manieren om meer begrip van de betekenis van een woord te krijgen met behulp van de het systeem van Strong. Het beste is dit te demonstreren aan de hand van een voorbeeld.
Stel je bestudeert een tekst in de Bijbel zoals bijvoorbeeld Romeinen 8:35: “Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus?”. Dan is het interessant om het woord ‘liefde’ te bestuderen. Wat wordt er nu precies mee bedoeld?

Het is goed om dan als eerste stap op te zoeken waar in de Nederlandse vertaling nog meer het woord liefde voorkomt. Hiervoor zoek je het woord op in de concordantie (bij de online versie kun je hiervoor het woord ‘liefde’ invoeren in de zoekfunctie). Je vindt dan een hele lijst met teksten in zowel het Oude als het Nieuwe testament waar het woord ‘liefde’ voorkomt. In dit geval zijn er 146 plaatsen in de Nederlandse (Staten) vertaling waar het woord ‘liefde’ wordt gebruikt. Waneer je deze teksten langsgaat, zul je zien dat het woord zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament voorkomt. De woorden die in de grondtekst staan, die met het woord liefde vertaald zijn, zijn echter wel verschillende woorden: in het Hebreeuws staat er bijvoorbeeld ‘ahava/ahabaah’ of ‘chessed’ en in het Grieks ‘agape’ of ‘philadelphia’.

We weten nu dus dat er verschillende woorden in het Hebreeuws en het Grieks bestaan, die in het Nederlands vertaald worden met het woord liefde. Wanneer we dus in de Nederlandse vertaling van de Bijbel het woord ‘liefde’ lezen, staan er in de grondtekst dus verschillende woorden. Om de betekenis van deze verschillende woorden in de grondtekst te gaan begrijpen, is verdere bestudering van de teksten nodig. Dit doe je, door iedere tekst, waar het Nederlandse woord ‘liefde’ voorkomt, te gaan lezen en te kijken welk woord in welke context gebruikt wordt.

Deze eerste benadering is vrij intensief, maar kan meer informatie geven over de reden waarom juist in deze tekst gekozen is voor het woord ‘agape’ en niet voor een ander woord wat met liefde vertaald wordt. Dit is de eerste benadering bij een woordstudie, waarbij dus uitgegaan wordt van de Nederlandse vertaling van het woord in de grondtekst.

Er is ook een benadering vanuit het Hebreeuwse of Griekse woord, dat in de grondtekst staat. In ons voorbeeld uit Romeinen 8:35 staat in de grondtekst voor het Nederlandse woord liefde: ‘agape’. Om meer te begrijpen wat dit woord in deze tekst betekent, kunnen we ook gaan kijken waar in het Nieuwe Testament nog meer dit woord ‘agape’ voorkomt (je kunt het Strong-nummer, in dit geval 26, invoeren bij zoekfunctie). Wanneer je dit doet, vind je 106 plaatsen in het Nieuwe Testament waarbij het woord ‘agape’ in de grondtekst voorkomt (let wel op: er bestaat ook een Strong nummer 026 voor een Hebreeuws woord, wat niets met het Griekse Strong-nummer te maken heeft). Deze teksten waarin het woord ‘agape’ voorkomt kun je ook lezen en bestuderen. Doordat je leest in welke situaties en context het woord nog meer wordt gebruikt, krijg je een meer omvattende betekenis van het woord ‘agape’. Bij nader onderzoek van nummer 26 zul je ontdekken dat er zelfs een heel hoofdstuk over deze vorm van liefde gaat. Paulus geeft in 1Corrinthe 13 een prachtige uitgebreide omschrijving van de ‘agape’.

Woordverklaring

Tenslotte is er over de betekenis van de woorden in de grondtekst in de concordantie (of ook in woordenboeken en lexicons) ook veel uitleg te vinden. De concordantie zelf legt uit wat de verschillende betekenissen zijn van het woord (dit is te vinden door met de cursor op het betreffende Strong-nummer te gaan staan in het computerprogramma. Dan verschijnt in de nieuwere uitvoeringen de betekenis van het woord in een lichtblauw rechthoek).

Voorbeelden

Aan de hand van twee voorbelden zullen we zien wat woordstudie met behulp van Strongnummers voor extra begrip van de betekenis van de tekst kan geven.

Een interessant voorbeeld van werken met Strong-nummers toont het volgende. Onderstaand plaatje laat zien hoe je bijvoorbeeld met het computerprogramma van Bijbel
Online met Strong-nummers werkt, in dit geval met de Statenvertaling:

Afbeelding 1: venster van de Online Bible

In de bovenstaande afbeelding is te zien dat het Strong-nummer ‘08392’ gekoppeld is aan het Hebreeuwse zelfstandig naamwoord ‘tebah’². De Statenvertaling heeft het woord juist vertaald in ‘kistje’. Als je met de cursor van de muis op het nummer 08392 gaat staan, dan ontstaat de lichtblauwe rechthoek met de uitleg van dit Hebreeuwse woord. Aangezien dit Hebreeuwse woord maar in twee Bijbelgedeelten voorkomt, is in dit geval de uitleg beperkt. Dit maakt het echter niet minder interessant. In de uitleg zie je namelijk dat het woord ‘tebah’ verder alleen nog maar gebruikt is in de eerdere geschiedenis van Noach in de betekenis van de ‘ark’ die Noach bouwde.

Wanneer Rabbijnen Bijbelstudie doen en een bepaald woord tegengekomen, gaan ze na, waar dat specifieke woord voor het eerst in de Bijbel voorkomt. Je zou kunnen zeggen dat daar waar elk woord het eerst voorkomt, de trend wordt gezet voor de betekenis van een woord. In dit geval kwam het woord ‘tebah’ voor het eerst voor in het verhaal van Noach. Hierin staat met name het thema ‘verlossing’ centraal. Het feit dat datzelfde woord gebruikt wordt in het geboorteverhaal van Mozes geeft als het ware een hint dat er verlossing aankomt. God gebruikte Mozes om Zijn volk te verlossen uit de slavernij in Egypte³.

Een ander voorbeeld. Stel je bent over Abraham aan het lezen in Genesis 15 en je komt daar voor het eerst het woord ‘vrede’ tegen. Welk Hebreeuws woord staat daar dan eigenlijk in de grondtekst, en betekent dat woord misschien nog meer, naast ‘vrede’? Onderstaand plaatje maakt een en ander duidelijk.

Afbeelding 2: venster van de Online Bible

Of je het nu via een boek of via de computer doet, duidelijk wordt dat het woord vrede correspondeert met het bekende Hebreeuwse woord ‘shalom’ met Strong-nummer 07965. Ook wordt zichtbaar dat ‘shalom’ een veel diepere en rijkere betekenis heeft dan ‘vrede’! We zien dat het immers naast vrede vooral ook volledigheid, welzijn, welstand, voorspoed, gezondheid en veiligheid van lichaam, vriendschap met God en mensen betekent!

Vervolgens kun je zoeken in welke Bijbelverzen het Strong-nummer 07965 (oftewel het woord ‘shalom’) nog meer voorkomt. Bovenaan in bovenstaand plaatje (Afbeelding 2), zie je in de blauwe horizontale balk, dat het nummer (d.w.z. het Hebreeuwse woord ‘shalom’) 208 keer voorkomt in het Eerste (of Oude) Testament. De eerste acht keer staan al in bovenstaand plaatje. Onder die 208 keer staat ook de Aäronitische zegen uit Numeri 6:24-26 (eindigend op ‘De EEUWIGE verheffe Zijn aangezicht over u, en geve u ‘shalom’). Het wordt ook gebruikt in de Bijbelse opdracht ‘Bidt Jeruzalem shalom toe’ (Psalm 122:6). Een vrede die alleen kan komen door de ‘Sar ha-shalom’, de ‘Vredevorst’ (Jesaja 9:6).

Nu we weten welke rijke betekenis het woord ‘shalom’ heeft, gaat de kracht van deze bekende Bijbelteksten nog meer spreken!

BIJLAGE

Internetsite en bijbelsoftware met Strong-nummers

Tegenwoordig is er veel Bijbelsoftware te verkrijgen, waarin Strong-nummers worden gebruikt.
Hieronder volgen enkele voorbeelden:

Gratis :

1. Bijbel- software met Engelse uitleg per woord (of Strong-nummer), maar wel met een Statenvertaling:
   1. E-Sword. Zie http://www.e-sword.net .
   2. Interlinear Scripture Analyzer (ISA). Zie http://www.scripture4all.org/ .

Gratis op het internet:

(hiervoor is geen programma nodig, wel verbinding met internet)

1. Een goede (Engelse) internetsite om bijbelstudie met Strong te doen : http://blueletterbible.org .
2. Een (Engelse) internetsite waarmee ook in de LXX (Septuaginta) kan worden gezocht: http://www.searchgodsword.org/isb/ .
3. Op de website http://www.petersteffens.nl/links.html zijn ook allerlei verwijzingen naar websites met Bijbelvertalingen te vinden.

Niet gratis:

1. Het Nederlandse Online Bibel abonement met Nederlandse uitleg per woord (of Strong-nummer).
   Zie http://www.onlinebible.org/html/dut/overzicht_inhoud_dlx_dut.html voor een overzicht van de verschillende opties.
2. De Strong Concordance als boek bestellen via Amerikaanse internetboekhandels, bijvoorbeeld http://www.christianbook.com of http://www.amazon.com . Zoek op “Strong” om een overzicht van de verschillende soorten Strong Concordances te krijgen. Alleen in het Engels. Al verkrijgbaar vanaf (omgerekend) 30 euro. Levertijd (vanwege verscheping) circa 4-6 weken.