De 5 boeken van de Psalmen

We weten allemaal dat er in de Bijbel 150 Psalmen staan. Maar het is minder bekend dat de Psalmen, net als de Tora, uit 5 boeken (of delen) bestaan.

De indeling van de Psalmen

De Psalmen zijn in de Hebreeuwse Bijbel het eerste boek van het derde deel dat de ketoeviem (de geschriften) heet.

De psalmen zijn net als de Tora onderverdeeld in 5 boeken, een indeling die al bekend was in de tijd van de Septuaginta (de Griekse vertaling van de Hebreeuwse Bijbel, die een paar honderd jaar voor het begin van de jaartelling door Joden werd gemaakt).

Er werd vroeger aan het eind van de Toralezing (uit de boeken van Mozes) een Psalm gelezen. En zoals er vijf boeken van de Tora zijn, zijn er ook 5 boeken van de Psalmen.

Het eerste boek begint bij Psalm 1, het tweede boek begint bij Psalm 42, het derde bij Psalm 73, het vierde bij Psalm 90 en het vijfde bij Psalm 107.

In verschillende Bijbelvertalingen (zoals de NBG vertaling) staat het boek boven deze psalmen (1-42-73-90-107) vermeld.

De zegeningen aan het eind van elk boek

Ieder psalmboek wordt afgesloten met een Beracha (een zegenbede).

  1. Ps 41:13 (soms :14)
    Geloofd zij de HEERE, de God Israels, van eeuwigheid en tot in eeuwigheid! Amen, ja, amen.
  2. Ps 72:19,20
    En geloofd zij de Naam Zijner heerlijkheid tot in eeuwigheid; en de ganse aarde worde met Zijn heerlijkheid vervuld. Amen, ja, amen.

    De gebeden van David, den zoon van Isai, hebben een einde.

  3. Ps 89:52 (of 53)
    Geloofd zij de HEERE in eeuwigheid! Amen, ja, amen.
  4. Ps 106:48
    Geloofd zij de HEERE, de God Israels, van eeuwigheid en tot in eeuwigheid; en al het volk zegge: Amen, Hallelujah!
  5. Ps 150:6
    Alles, wat adem (een ziel) heeft, love den HEERE! Hallelujah!
    Beter vertaald: De gehele ziel: Looft JaH! Looft allen JaH!
  • Psalmen 1-40, eindigen met een zegen en een dubbele Amen
  • Psalmen 41-72, eindigen met een zegen en een dubbele Amen
  • Psalmen 73-89, eindigen met een zegen en een dubbele Amen
  • Psalmen 90-106, eindigen met een zegen en “amen Hallelujah”
  • Psalm 107-150, eindigen met Hallelujah

Er zijn in alle psalmen samen 7 Amens, en 24 Hallelujahs. (De 24 hallelujahs staan er in het Hebreeuws, maar niet in elke Bijbelvertaling).

Woordenlijst

  • Beracha / beroche / berooche

    (ברכה)

    Zegening of dankzegging (in het Grieks eucharistia). Joden gebruiken o.a. voor het nuttigen van voedsel of drank vaste dankzeggingen (Mattheüs15:36, 26:27, Johannes 6:23, Handelingen 27:35, 1 Timotheus 4:3 en 4) Ze zijn ook een onderdeel van de gebeden (Filippenzen 4:6, Efeziërs 5:20).
    De beker van het avondmaal kreeg later de bijnaam ‘beker der dankzegging’ (1 Corinthiërs 10:16) of ‘beker des Heren (1 Corinthiërs 10:21 en 11;27)’.
    De zegen voor het brood is: “Baroech Atta Adonai Elohénoe, Melech ha’olam, ha’motsie lèchem min ha’arets” (Gezegend bent U, Here onze God, koning van het gehele universum, die brood uit de aarde laat voorkomen).
    De zegen voor de wijn is: “Baroech Atta Adonai Elohénoe, Melech ha’olam, Boré prie ha’gafen” (Gezegend bent U, Here onze God, koning van het gehele universum, Schepper van de vrucht van de wijnstok).

  • Septuagint / Septuaginta / LXX

    Toen het Grieks in het Oost-Romeinse Rijk de voertaal werd, maakten de Joden rond 200 voor Christus een Griekse vertaling van de Hebreeuwse Bijbel. Deze vertaling, waaraan zeventig rabbijnen zouden hebben gewerkt, kreeg uiteindelijk de Latijnse naam Septuagint. (Het is een afkorting van ‘interpretatio septuaginta interpretum virorum’ – ‘de vertaling van de 70 vertalers’). De Septuagint, soms weergegeven met Romeinse cijfers LXX (=70) wordt in het Nieuwe Testament vaak geciteerd omdat dit ook in het Grieks is geschreven.

    De Septuagint is soms verklarend (een parafrase) en daardoor niet altijd een letterlijke vertaling van het Hebreeuws. Zo staat aan het eind van Jesaja 28:16 “wie gelooft, die zal niet haasten”. De Septuagint geeft dit als volgt weer: “Wie in (op) Hem gelooft, zal niet beschaamd worden”.
    Petrus citeert deze tekst in 1 Petrus 2:6 niet uit het Hebreeuws, maar uit de Joodse Septuagint.

    Wanneer gevangen werden vrijgelaten uit de donkere kerkers, was het alsof hun ogen werden geopend. De LXX voegt dit toe aan Jesaja 61:1. Lukas citeert (in hoofdstuk 4:18) letterlijk de Septuagint. Zo zijn er tal van voorbeelden.

    De Septuagint is de Bijbelvertalers tot hulp geweest bij het vertalen van Hebreeuwse woorden waarvan de betekenis niet helemaal duidelijk of zelfs onbekend was. ... [Lees meer]

  • Tora / Torah / Thora

    (תורה)

    Aanduiding voor de 5 boeken (of de wet) van Mozes.

    Letterlijk: instructie. Tora is afgeleid van het Hebreeuwse werkwoord ‘jarah’ dat o.a. betekent: een doel raken, onderwijzen, maar ook regenen (Hosea 6:3). Het is een antoniem (tegenstelling) van het Hebreeuwse werkwoord ‘doel missen’ oftewel ‘zondigen’.
    Het woord Tora heeft een aantal verschillende betekenissen:

    1. Instructie, onderwijzing (spreuken 3:1).
    2. Een aanduiding voor de 5 boeken van Mozes, de Pentateuch. (Meestal vertaald met ‘Wet’ of ‘de Wet van Mozes’, zoals in Mattheüs 11:13: “al de Profeten en de Wet (= de Pentateuch) hebben geprofeteerd tot Johannes toe”.
    3. Soms een aanduiding voor het boek Deuteronomium (het boek der wet).
    4. Een boekrol met de 5 boeken van Mozes (sefer Tora).
    5. Het hele Eerste/Oude Testament (door Joden Tenach genoemd).
    6. De wet van Christus (1 Cor. 9:21, Gal. 6:2, Joh. 13:34,35)

    Naast de geschreven Tora kennen Joden de mondelinge Tora. Dat zijn de lessen en instructies die van vader op zoon zijn doorgegeven en die na de verwoesting van de tempel op schrift zijn gesteld in o.a. de Misjna.